Yangın Böceği (Mücevher Böcekleri)

Yangın Böceği Yangın Böceği

Genel olarak yangın böceği, kara ateş böceği veya ateş böceği olarak bilinen Melanophila acuminata, Buprestidae familyasındaki bir metalik ahşap delici böcek türüdür. Karayipler, Avrupa ve Kuzey Asya (Çin hariç), Orta Amerika, Kuzey Amerika ve Güney Asya'da bulunur.

Melanophila cinsinin mücevher böcekleri, larvaları için besin kaynağı olarak yakın zamanda yanmış ağaçların sakine ve odununa ihtiyaç duyar. Bu nedenle böcekler, orman yangınlarına önemli mesafelerden yaklaşır. Ormanda çıkacak bir yangında tüm hayvanlar kaçarken,siyah yangın böceği (Melanophila acuminata) ormana doğru gider. Bu böceklerin yumurtalarını bırakmaları için en uygun bir yer yeni yanan ağaçlardır.

Orman yangınlarının yeri, böceğin göğsünde bulunan eşleştirilmiş kızılötesi çukur organları (kırmızı oklar) ile birlikte yangına özgü kokuların koku alma tespiti ile mümkündür.
Endemik siyah mücevher böceği Melanophila acuminata (Buprestidae, Coleoptera) yumurtalarını bir orman yangınından (tam ateş veya uzun süreli yer ateşi) kısa bir süre sonra ciddi şekilde yanmış gövdelerde bırakır.

Ayrıca bu böcek için tehdit oluşturan hayvanlar yangın sırasında ormandan kaçarlar. Yangın böceği de böylece ormanda güvenle yiyecek bulabilir, çiftleşebilir ve yumurtalarını bırakabilir.

Larvalar yumurtadan çıktıktan sonra ağacın besleyici sak tabakasıyla beslenir. Daha sonra ahşabın derinliklerine de nüfuz ederler. Kış uykusu son larva aşamasında tamamlanır. Larvaların gelişimi ancak yangına kurban giden bir ağaçta mümkündür.

Araştırmalar bu böceklerin bir orman yangınına ulaşmak için kilometrelerce seyahat edebileceklerini göstermektedir. 

Siyah yangın böceğinin ateşe doğru gitmesini sağlayan, orta bacaklarının yan tarafında çukurcuk (pit) denen organlar bulunur; bu organlar orman yangınından çıkan kızılötesi ışınları algılayabilir. Yayılan ışınlar çukurcuk organlarında ısı meydana getirir, Yangın böceklerinin ateşi bulmasına yardım eden başka alıcıları da vardır. Bu böceklerinin antenleri, yangının sonucunda yanan ağaçlardan havaya karışan bazı kimyasal partikülleri algılar. Bazı araştırmacılara göre bu böcekler “duman dedektörü” olarak kullandıkları antenleri sayesinde 800 metreden daha uzakta için için yanan tek bir ağacı bile bulabilir. Böcek, tüm bu özellikleri sayesinde bir orman yangınını yaklaşık 80 kilometre uzaktan algılayabilir.Bu kadarı ile yetinmeyen yangın böceği (Melanophila acuminata) ağaçların çatırdamasını da duyabilir ve olağanüstü hassas sensörlerini kullanarak yanıcı maddeleri fark edebilir.

Araştırmacılar, kara yangın böceğinin yumurtalarını bırakabileceği uygun yeri bulmak için kullandığı yöntemleri taklit ederek orman yangınları için erken uyarı sistemi oluşturacak cihazlar ve robotlar geliştirmeyi planlıyor. Bu canlının özelliklerini daha dikkatli incelediğimizde alevlere programlı algılayıcılar, koku ve duman dedektörleri, yangından etkilenmeyen bir dış kasa gibi birbirini destekleyen ve programlı çalışan birçok sistemin var olduğunu görürüz.

İzmir İYON Böcek İlaçlama, Pest Kontrol, Dezenfeksiyon, Fumigasyon ve Çevre Sağlığı Hizmetleri Firması