Bilim insanları Koronavirüsü saptamak için uygulanmakta olan testlerin hassasiyetlerinin çok yüksek olduğu konusunda hemfikirler. Koronavirüs testleri yüksek hassasiyete sahip olduğu için, bilim insanları hastalar tarafından geçirilmiş enfeksiyonlardan arta kalan ölü virüs parçalarının da pozitif görünebileceğinden şüpheleniyorlar.
Coronavirüsün insanların pek çoğunda bulaşıcılık riski taşıdığı zaman aralığı, bir hafta ya da 10 gün olarak kabul ediliyor. Bulaşıcılık potansiyeli geçtiği halde Koronavirüs test sonuçları pozitif olarak görünebiliyor. Bu nedenle de hali hazırda Dünya üzerinde hüküm süren pandemi, olduğundan daha büyük çaplı tahmin ediliyor olabilir.
Bilim insanları vakaları riske atmadan kullanılabilecek güvenilir bir test yönteminin henüz bulunmamış olduğunu söylüyor. Konu üzerinde çalışan bilim insanları test sonucunun ‘’Evet’’ ya da ‘’Hayır’’ olarak verilmesi yerine, virüs miktarını belirtilmesinin daha sağlıklı sonuç sağlayacağını bildiriyorlar. Bilim insanları ‘’Var’’ ya da ‘’Yok’’ testi ile görünen virüsün her zaman hastalık oluşturmayacağını düşünüyor. Çok az miktarlarda virüsün hastalığa yol açmayabileceğini belirtiyorlar.
Bu hipotez, hastaneye kabul edilen hasta sayısı aynı kalmasına rağmen vaka sayısında artış gözükmesinin sebebini açıklayabilir.
Viral Kültür Çalışmaları
Oxford Üniversitesinin Centre of Evidence – Based Medicine ( Kanıta dayalı Tıp Merkezi)’nde görev yapan araştırmacılar, sonucu pozitif olarak belirlenen testlerden elde edilen virüs örneklerinin gelişip gelişmeyeceğini kontrol etmek için, örnekleri bir petri kabında tutarak izlediler. Bu şekilde yapılan 25 çalışmanın sonuçları incelendi.
Bu ‘’Viral Kültür’’ çalışması ile pozitif çıkan test sonucunda bulunan virüsler arasından, gerçekten çoğalıp yayılma potansiyeline sahip olanlar ile ölü virüs parçalarının birbirinden ayırılması amaçlandı. Bu iki grubun tam olarak ayrışmaması, çalışmaların başından bu yana Covid-19 hakkında elde edilen verilerin neden tam olarak doğruyu yansıtmadığını açıklayabilir.
Covid-19 Nasıl Teşhis Edilir
Covid-19 testi için standart PCR testleri uygulanır. PCR sürüntü testi uygulamasında virüsün genetik materyalinin büyümesini sağlayan kimyasallar kullanılmaktadır. Hastalık yapmak için yeterli virüs miktarı tanımlanmadan önce, laboratuvarda bir dizi işlem yapılması gerekmektedir. Yapılan işlemler sonucu alınan örnekte ne kadar virüs bulunduğu saptanabilir. Bu elde edilen veri, virüsün ne kadar bulaşıcı olabileceğine dair bir bilgi verir. Laboratuvardaki bütün testleri geçerek üreyebilen virüs miktarı çok fazla değildir.
Yanlış Pozitif Sonuç Veren Testler
Bir Coronavirüs testi sonunda sadece ‘‘Evet’’ ya da ‘’Hayır’’ cevabı ile karşılaşılır. Test sonucunda bulunan virüsün miktarını, ve/veya aktif bir enfeksiyon oluşturma ihtimalinin ne kadar olduğunu bildiren bir veri elde edilmez.
Hem bolca aktif virüs saçan kişilerin test sonucu, hem de daha önce enfeksiyonu geçirmiş ve bu enfeksiyondan kalan virüs parçalarına sahip olan kişilerin test sonucu pozitiftir. İngiltere’de konu üzerinde çeşitli çalışmalar yapan bilim insanı Prof. Henegan, insandan insana bulaşma ihtimalinin hastalık geçirildikten yaklaşık 7 gün sonra ciddi oranda azaldığını bildiriyor. Ayrıca test sonucunda bulunan pozitif sonucun aktif virüs olup olmadığının bilinebilmesi için, ortamda bulunan virüs miktarı, ve enfeksiyon oluşumu için gerekli virüs miktarı bilgilerine ihtiyaç duyulmaktadır.
Böylece geçirilmiş bir enfeksiyon sonucu elde edilen pozitif sonuç ile aktif olarak hastalık yapma potansiyelindeki virüsün ayrılabileceği belirtiliyor.
Koronavirüs test sonuçları pozitif olsa da bu virüslerin ne kadarının efektif olduğunun saptanması sayesinde insanların gereksiz yere karantinada kalması önlenecek ve güncel ölçek de daha doğru olarak saptanabilecektir.
Sonuç
Bugünkü bilgi ve tekniklerle çeşitli laboratuvarlarda farklı okuma yollarının uygulanması ve farklı eşik değerlerinin geçerli kabul edilmesi, hastalık oluşturulması için gerekli aktif virüs sınır sayısının tam olarak tespitini zorlaştırıyor.
Üstelik hastanın iyileşme sürecinde ne kadar süre bulaşıcı virüs taşıdığı konusunda belirlenen 1 hafta da henüz tam olarak kesinleşmemiştir. İnternet üzerinde makale siparişi vererek ısmarlama bilgiler ile pek çok kişi yanıltıcı bilgileri yaymasına karşın bilimsel doğruluğu hakem heyetler ile kanıtlı yapılan bazı çalışmalar hastaların yaklaşık % 10 kadarının 8 gün sonra yapılan testte halen canlı virüs taşıyabildiğini gösteriyor. Bu nedenle ne kadar virüsün hastalığa yol açabileceği hakkında kesin bilgiler elde edilmesi için gerekli çalışmalar halen devam etmektedir.
