Yılan ısırması halinde ilk yardım nasıl yapılmalı? Yılan ısırıkları ilk yardım ve tedavisi konusunda internet üzerinden ulaşacağınız öne çıkan pek çok bilgide ciddi yanlışlar içermektedir. Zehirli bir yılan tarafından ısırıldığınızda yapılması ve daha da önemlisi yapılmaması gerekenler vardır. Yılan ısırığı hayatı tehdit edici ciddiyette zehirlenme bulgularına neden olabileceği için ilk yardım ve müdahalemizdeki asıl amaç, hastaları mümkün olan en kısa sürede en yakın ve müdahale edilebilecek bir kuruma götürmek olmalıdır.
Acil sağlık desteği almak için eğer ulaşım sınırları içinde daha yetkin olduğunu düşündüğünüz hastaneler varsa ilk tercihinizi yılan zehirlenmeleri hakkında daha teşekküllü hastanelerden yana kullanmalısınız.
Yılanlar Neden Isırır?
Yılanlar iyi bilinen ve korkulan sürüngenlerdir. Birçok insan yılanı yanlış anlıyor. Doğanın dengesine fayda sağlar. Kemirgenleri, amfibileri ve böcekleri tüketmenin yanı sıra diğer hayvanlara da besin kaynağı sağlarlar. Yırtıcı ve av olarak taşıdığı önem nedeniyle hayvan dünyamıza değerli katkılardır.
Pek çok kişi, tehlikeli olup olmadıklarını bilmeden yılanları öldürüyor. Bazı yılanlar, kötü yılanları öldürdükleri için "iyi" yılanlardır. Bu sinir bozucu fareler de yılan popülasyonu nedeniyle kontrol ediliyor. Ancak yılanlardan daha fazla fare popülasyonuna sahip olmayı tercih etmeye karar vermeden önce, her şeyin bir amaç için yaratıldığını kesinlikle kabul edersiniz. Bir şeyden korkuyor olmanız onun dünyamız için daha az önemli olduğu anlamına gelmez.
Hiç korkuyla, içgüdüyle ya da refleksle saldırdınız mı? Bazen bir sürüngen hayatta kalabilmek için aynı şeyi yapmak zorunda kalır. Önce düşünmekten vazgeçmiyor çünkü zaman ona bir hayata mal olabilir. Yılanlar insanlardan nefret ettikleri için saldırmazlar, kertenkeleler kin besledikleri için ısırmazlar, kaplumbağalar bugün giymeye karar verdiğiniz bluzu beğenmedikleri için kırılmazlar. Bir sürüngen kendini tehdit altında hissettiği için ya da aç olduğu için saldırır.
Zehirli Yılan Isırması Belirtileri Nelerdir?
Zehirli bir yılan tarafından ısırıldığınızda ne olur? Zehirli yılan tarafından ısırıldığınızı nasıl anlarsınız? Zehirli bir yılan tarafından ısırıldığınızda oluşacak belirtiler nelerdir? Tüm bu soruların cevaplar temel olarak yılanın türüne, ısırılan kişinin sağlık durumuna, ısırığın vücudun neresinde olduğuna ve zehrin miktarına bağlı olarak değişiklik gösterebilir. Ancak, genellikle zehirli bir yılan ısırığında aşağıdaki belirtiler görülür:
- Yarada delinme izleri,
- Isırık çevresinde kızarıklık, şişme, morarma, kanama veya kabarma,
- Isırık yerinde şiddetli ağrı ve hassasiyet,
- Mide bulantısı, kusma veya ishal,
- Zor nefes alma (aşırı durumlarda, nefes alma tamamen durabilir),
- Hızlı kalp atış hızı, zayıf nabız, düşük kan basıncı,
- Görmede bozukluk,
- Ağızda metalik, nane veya kauçuk tadı,
- Artan salivasyon (tükürük salgılama) ve terleme,
- Yüz ve/veya uzuvlarda uyuşma veya karıncalanma,
- Kas seğirmesi,
Yılan Isırmasında İlk Olarak Ne Yapmalısınız?
Isırıldığınızda bilmeniz gereken bazı yararlı yapılması ve yapılmaması gerekenler vardır. Tabii önce yılandan uzaklaşmalısınız. Her ne kadar korkutucu olsa da kendinizi olabildiğince sakin tutmayı başarırsanız daha az etkilenirsiniz. Kolunuzun veya elinizin bir ısırık nedeniyle şişmesi durumunda bağlayıcı hale gelebilecek takıları çıkarın. Isırık bölgesinin üzerine geniş bir bant veya elastik bandaj sarın ve uygun tıbbi yardım sağlanana kadar yerinde bırakın. Bunu çok sıkı sarmayın. Mümkünse yaklaşan ziyaretiniz hakkında acil durum merkezini uyarın. Tıp merkezine geldiğinizde tedavinizi etkileyebileceğinden herhangi bir alkol veya uyuşturucu almayın. Ayrıca, kendinizi sürmek zorunda kalırsanız oraya ulaşma yeteneğinizi de engelleyebilir. Herhangi bir şekilde buz veya elektrik şoku uygulanması tavsiye edilmez.
Sizi ısıran sürüngene dikkat etmeniz, olabilirse fotoğrafını çekmeniz, yardım aldığınızda bu bilgiyi tıbbi personele aktarabilmenize yardımcı olacaktır. İhtiyaçlarınızı daha hızlı belirlemelerine yardımcı olabilir.
Yukarıdaki yılan ısırığı belirtilerini görmeye başlamışsanız şu ilk yardım adımları atmalıdır:
Yılan Isırılmasında İlk Yardım Nasıl Yapılır?
Panik yapmayın, kendinizde kalmaya çalışın.
Etrafınızdakileri bilgilendirin.
Eğer ısırılan bir başkası ise ilk yardım müdahalesi olarak öncelikle hastaya güven verilmeli ve sakinleştirilmelidir.
Hastaneye veya sağlık kuruluşuna gitmeyi beklerken şu ilk yardım uygulayın.
Nötr bir rahatlık pozisyonunda oturun.
Isırılan uzuv ise kalp hizasında ve mutlaka hareketsiz hale getirilmelidir.
Uzuvlarınızda yüzük ve saat gibi takılar varsa şişlik başlamadan hemen çıkarın.
Isırığın olduğu bölgeyi su ve sabun ile yıkayın.
Isırılan bölgeyi temiz, kuru bir pansumanla örtün.
Ciltte hassasiyetin/şişliğin ön kenarını işaretleyin ve yanına zamanı yazın.
Yılan ısırılmalarında ısırılan bölge % 90-98 oranında uzuvlardır. Ama ısırılma olmadıysa baş ve gövdeden gerçekleştiyse bu bölge ısırıkları en tehlikeli ısırık bölgeleridir.
Isırılan bölge hafif nemli bir bezle silinmelidir.
Isırılan hastaya lokal yara bakımı ve tetanoza karşı önlemler uygulanmalıdır.
Isırılan kişinin mümkün olan en kısa sürede tıbbi yardım alması sağlanmalıdır. Isırılan kişi siz iseniz hemen 112'i arayın veya yerel acil sağlık yardımı isteyin.
Panzehir, ciddi yılan zehirlenmelerinin tedavisidir. Antivenom ne kadar erken başlatılırsa, zehirden kaynaklanan geri dönüşü olmayan hasar o kadar çabuk durdurulabilir.
Yılan sokulmasına maruz kamış kişinin kendisini hastaneye götürmesi tavsiye edilmez. Çünkü yılan ısırığı olan kişilerin başları dönebilir veya bayılabilir.
Eğer mümkünse yılan halen etrafta ise güvenli bir mesafeden yılanın fotoğrafını çekin. Yılanı teşhis etmek, yılan ısırığının tedavisine yardımcı olabilir.
ZEHİRLİ YILAN ISIRIĞINA MARUZ KALMIŞ KİŞİYE İLKYARDIM YAPARKEN AŞAĞIDAKİLERDEN HİÇBİRİNİ YAPMAYIN:
Yılanı tutmaya çalışmayın, kaldırmayın veya tuzağa düşürmeye çalışmayın. ASLA zehirli bir yılana, hatta ölü bir yılana veya başı kesilmiş olsa dahi kafasına bile dokunmayın.
Bir yılan tarafından ısırılmış iseniz zehirlenme semptomlarının ortaya çıkmasını beklemeyin, hemen tıbbi yardım alın.
TURNİKE UYGULAMAYIN.
Yılan ısırılmalarında turnike uygulaması genellikle önerilmez. Turnike kullanımı, kan dolaşımını ciddi şekilde engelleyerek ısırılan bölgedeki zehrin hızla birikmesine ve daha fazla doku hasarına yol açabilir. Ayrıca, turnike yanlış uygulandığında ciddi dolaşım problemlerine ve potansiyel olarak uzuv kaybına neden olabilir. Daha çok, ısırılan bölgenin hareketsiz hale getirilmesi ve kalp seviyesinin altında tutulması önerilir. Bu, zehrin vücutta daha hızlı yayılmasını önlemeye yardımcı olabilir.
Yarayı bıçakla kesmeyin veya herhangi bir şekilde kesmeyin.
Bazı otoriteler tarafından hayvanlar üzerinde yapılan deneyler sonucunda eğer hasta tıbbi müdahale edilebilecek merkeze 30 dakikadan fazla uzaklıkta ise kısa, derin olmayan düz bir kesi sonucunda zehrin belirli bir kısmının geri alınabildiğini göstermiştir. Fakat zehri çıkarmak için emme, vakum pompaları gibi uygulamaların bir yararının olmadığını, tam tersine doku nekrozuna yol açtığını bildirmiştir.
ZEHRİ EMMEYE ÇALIŞMAYIN. Yılan zehrini kateterizasyon, eksizyon, amputasyon, vakumla, şırıngayla, ağızla emme gibi yöntemler kesinlikle uygulanmamalıdır.
YARA ÜZERİNE BUZ UYGULAMAYIN VEYA YARAYI SUYA BATIRMAYIN.
Isırılan bölgeye soğuk veya buz uygulaması ile zehrin enzim aktivitesini ve sistemik emilimini azaltacağı düşünülerek bazı hayvanlar üzerinde deneysel çalışmalar yapılmış, fakat fayda sağladığı gösterilememiştir.
Ağrı kesici olarak alkol almayınız.
Aspirin, ibuprofen, naproksen gibi ağrı kesiciler almayınız.
ELEKTRO ŞOK UYGULAMAYIN.
Yılan ilk yardımlarında denemiş başka bir yöntem ise elektrik şok tedavisi uygulamasıdır. Yapılan hayvan deneylerinde elektrik şokuna bağlı çok ciddi komplikasyonlar geliştiği gösterilmiştir. Bu sebeple elektro şok tedavilerini yapmayın.
MODERN TIP YÖNTEMLERİ DIŞINDA HİÇBİR YEREL VEYA ALTERNATİF TIP YÖNTEMi UYGULAMAYIN.
Yılan ısırılmasının durumuna göre de vakit kaybetmeksizin antiserum tedavisine başlanılmalıdır.
Yılan Isırmalarında İlk Yardımın Önemi Nedir?
Yılan ısırığı vakalarında bilinçli ilkyardım uygulamalarının önemi vurgulanmalıdır, çünkü bilinçsizce yapılan müdahaleler hastanın durumunu daha da kötüleştirebilir. Yılan ısırması sebebiyle acil servise gelen hastalar, her ne kadar belirgin bir zehirlenme bulgusu göstermese bile, en az 12 saat boyunca gözlem altında tutulmalıdır. Belirtileri olan hastaların ise hastaneye yatırılarak saat başı muayene edilmesi ve yakından izlenmesi önerilir.
Hastanın klinik durumuna göre, antivenom (yılan zehirine karşı kullanılan özel bir tedavi) uygulanabilir. Ancak, antivenom uygulaması sırasında, akut alerjik reaksiyonlar oluşabileceği için dikkatli olunmalıdır.
Doku ödemi (dokularda anormal derecede sıvı birikmesi) olan hastaların ısırılan bölgesi atel ile sabitlenerek kalp seviyesinde tutulmalı ve hareketsiz bırakılmalıdır. Bu, kan akışını kontrol altına almak ve daha fazla hasarı önlemek için önemlidir.
Isırık bölgesi düzenli olarak kontrol edilmeli ve yara bakımı yapılmalıdır. Bölgenin olası bir bül (cilt altında sıvı dolu kabarcık), abse (iltihap dolu bölge), nekroz (doku ölümü) veya kompartman sendromu (bir kas kompartmanında artan basınç sonucu gelişen durum) gelişimine karşı dikkatlice gözlemlenmesi gerekmektedir. Bu tür komplikasyonların erken teşhisi, etkili tedavi ve iyileşme şansını önemli ölçüde artırır.
Zehirli yılan popülasyonunun normalden fazla olduğu bir bölgede yaşıyorsanız veya bunlarla temas etme şansınız daha yüksekse, Sawyer Pompa Çıkarıcı satın almak isteyebilirsiniz. Bu kullanışlı küçük makine ısırıktaki zehri emerek daha ciddi hastalık veya ölüm olasılığını azaltır.
İyon Böcek İlaçlama ve Pest Kontrol olarak uzman kadrosu ile uzun yıllardır yılan mücadelesi konusunda müşterilerimize profesyonel destek sunmaktayız. Uzman kadromuz, yaşam alanlarınızda olası yılan tehlikelerini belirlemekte, bu sorunu hızlı ve etkili bir şekilde çözerek, sizin ve ailenizin güvenliğini sağlamaktadır. Bize ulaşarak detaylı bilgi alabilir ve hizmetlerimizden yararlanabilirsiniz. Unutmayın, yılan sorunu küçümsenmemeli ve profesyonel yardım alınmalıdır. İyon Böcek İlaçlama ve Pest Kontrol, bu konuda her zaman yanınızdadır. Bizlere güvendiğiniz için teşekkür ederiz.
Yılan Isırılmaları ve Yılan Mücadelesi Hakkında Bu Makaleleri De Okuyabilirsiniz;
Yılan Isırması Sonucu Oluşan Yılan Zehirlenmeleri Nasıl Tedavi Edilir?