Kahverengi kokarca böceği

Kahverengi kokarca böceği Kahverengi kokarca böceği

Kahverengi kokarca böceği, Çin, Japonya, Kore ve Tayvan kökenli, Pentatomidae ailesine ait bir türdür. İlk olarak 1998'de Amerika'da tespit edilen bu tür, tarımsal bitkiler de dahil olmak üzere geniş bir bitki yelpazesinden beslenir ve büyük zararlara yol açabilir. Özellikle 2010-11 yıllarında Doğu ABD'deki meyve bahçelerinde ciddi hasarlara sebep olmuştur. Günümüzde Kuzey ve Güney Amerika ile Avrupa'da yaygınlaşan bu tür, çeşitli renklerde olabilen ve mermer desenine sahip dış görünüşüyle dikkat çeker. Larvaları ise siyah veya koyu kahverengi olup, beyaz işaretlerle zamanla daha belirgin hale gelir. Dişi, bir sezonda 3.000'e kadar yumurta yumurtlayabilir ve larvaların bitkiler üzerinde ciddi zararlar verebileceği bilinmektedir. Tıpkı diğer kokarcagiller gibi, göğsünün alt kısmında kötü kokuları salgılayabilen bezlere sahiptir. Bu türün yaşam döngüsü ve adaptasyon kabiliyeti, tarımsal ekosistemlerde önemli bir tehdit oluşturmasına yol açar.

Kahverengi kokarca böceği, aslen Doğu Asya'ya özgü olup sonradan Amerika, Avrupa ve Güney Amerika'ya yayılmıştır. Tarımsal bitkiler üzerinde ciddi zararlara yol açabilen bu tür, çok çeşitli bitkilerle beslenebilir. Kendine has bir kokuya sahip olan bu böcek, savunma mekanizması olarak bu kokuyu kullanır. İnsanlarla olan etkileşimi nadir olmakla birlikte, vücut sıvılarının insan derisi ve gözler için tahriş edici olabileceği bilinir. Üreme döneminde erkekler, dişilerle iletişim kurmak için feromon ve titreşim sinyalleri gönderir.

Bu tür, bitkilerin sularını emerek beslenir ve bu, beslendiği bitkilerde çeşitli zararlara neden olabilir. Kahverengi kokarca böceğinin zararları, özellikle tarımsal ürünlerde önemli ekonomik kayıplara yol açmıştır. Avrupa'da ilk defa İsviçre'de görülen böcek, buraya Çin'den ithal edilen malzemelerle ulaşmış ve kısa sürede yayılmıştır. Rusya'dan Gürcistan'a, oradan da Balkanlar ve Türkiye'ye yayılmıştır. Türkiye'de özellikle Doğu Karadeniz bölgesinde fındık üretimine büyük zararlar vermiştir. Yayılmasını engellemek ve zararlarını minimize etmek amacıyla çeşitli önlemler alınmıştır.

Kahverengi kokarca böceğinin, özellikle Çin'de doğal düşmanı olan Trissolcus japonicus isimli bir parazitoid yaban arısı türü mevcuttur. Bu arılar, kahverengi kokarca böceklerini kontrol altında tutmak için biyolojik bir silah olarak Amerika Birleşik Devletleri, Avrupa ve Yeni Zelanda'da kullanılmaktadır. Yaban arısının bu kullanımı 2007'den itibaren araştırılmaya başlanmış, 2014'te ise Amerika'ya özgü olmayan ve potansiyel biyolojik silah olarak değerlendirilebilecek iki parazitoid tür daha keşfedilmiştir. Bu keşiflerle birlikte, tarım otoriteleri bu parazitoid türlerinin nüfusunu artırmak amacıyla laboratuvarda yetiştirilen eşek arısı salınımları yapmaya başlamıştır.

Kahverengi kokarcanın yumurtalarına, larvalarına ve yetişkinlerine saldıran Kuzey Amerika ve Avrupa'ya özgü çeşitli parazitoid türler bulunmaktadır. Ayrıca, bu böceklerin doğal düşmanları arasında tekerlek böcekleri ve çeşitli örümcek türleri de bulunur. Örümcekler, kokarca yumurtalarına ve yetişkinlerine saldırabilirken, tespih böceklerinin de yumurtaları yediği bilinmektedir. Ancak, en etkili avcılardan biri tekerlek böcekleridir.

Kahverengi kokarca böceklerinin sonbaharda evleri istila etme eğilimleri vardır. Soğuk aylarda, bu böcekler sıcaklığın peşinde evlere girerek kışı geçirirler. Evlerdeki sıcaklık, kış uykusuna yatmalarını engelleyebilir ve böceklerin evin içinde aktif hale gelmelerine neden olabilir. Ordu'nun Perşembe ilçesinde bir evde 15 kilogram ağırlığında kahverengi kokarca böceği bulunmuş olması, bu türün ne kadar yoğun bir şekilde istila edebileceğinin bir göstergesidir. Bu durumlar, kahverengi kokarca böceğinin hem tarımsal ekosistemlerde hem de evlerde önemli bir zararlı olabileceğini göstermektedir.

İzmir İYON Böcek İlaçlama, Pest Kontrol, Dezenfeksiyon, Fumigasyon ve Çevre Sağlığı Hizmetleri Firması